Piersi w memetyce: jak jeden kształt zdominował kulturę internetu i nie zamierza jej oddać

Piszę ten wpis, bo mam dość niekończącego się powtarzania, że „internet jest taki, bo ludzie lubią żarty o cyckach”.
To nie jest wyjaśnienie. To jest skrót myślowy.
Jeśli ktoś chce rozumieć kulturę XXI wieku, algorytmy, transmisję symboli, a nawet to, dlaczego pewne treści viralizują się szybciej niż inne, musi zacząć od fundamentów memetyki.
A piersi są jednym z najstarszych i najbardziej stabilnych memów w historii gatunku ludzkiego.
Mówię to bez żenady: jeżeli chcesz analizować kulturę sieci – zacznij od zrozumienia, dlaczego akurat ten kształt przetrwał w memach dłużej niż polityka, subkultury i większość modyfikujących się zjawisk społecznych.

Dlaczego piersi są memem – naukowo, nie „bo ludzie są prości”

Jedna z najważniejszych zasad memetyki (Dawkins, 1976) mówi, że mem przetrwa nie dlatego, że jest mądry, tylko dlatego, że jest prosty, łatwy do odtworzenia i emocjonalnie znaczący.
Piersi spełniają wszystkie te kryteria: geometrycznie łatwe do narysowania, biologicznie znaczące dla rozmnażania, kulturowo nacechowane, a do tego widoczne na każdym etapie historii sztuki.
Nie chodzi o seksualizację, tylko o to, że ten kształt jest jednym z najbardziej uniwersalnych symboli, jakie zna ludzka percepcja.
Badania neuropsychologiczne (m.in. G. Renzi, 2018; F. Jacobsen, 2020) pokazują, że mózg reaguje na zaokrąglone formy szybciej niż na ostre, bo interpretuje je jako „bezpieczne” lub „niegroźne”.
To nie moralność, lecz biologia.

Samo to sprawia, że piersi mają przewagę w memetycznej selekcji: jeden kształt i milion interpretacji.
W memach im prostsza forma, tym większa szansa na powielanie.
I to widać.
Każdy, kto spędził czas na zagranicznych imageboardach, Redditowych subach czy starych memowych forach wie, że piersi są tam bardziej „przenośnikiem treści” niż treścią samą w sobie.
Funkcjonują jak ikonograficzny skrót kulturowy.

Internet nie stworzył obsesji – on ją zarchiwizował

Jest takie uproszczenie: „internet seksualizuje kobiety”.
To nieprawda.
Internet nie stworzył obsesji na punkcie piersi, tylko ją zauważalnie skwantyfikował i upublicznił.
To, co wcześniej było tabu, nagłym żartem, elementem kultury wysokiej lub niskiej – w sieci stało się mierzone liczbą kliknięć, odsłon, udostępnień i rekomendacji algorytmów.

Najważniejsza rzecz, którą większość ludzi pomija:
algorytmy nie promują piersi dlatego, że są „niegrzeczne”. Promują je, bo mają najwyższy współczynnik retencji.
Ludzie zatrzymują się na ułamki sekund dłużej, przewijają wolniej, klikają częściej.
To nie moralność, tylko telemetryka.

Moje doświadczenia z wczesnego internetu – i czemu mają znaczenie

Wychowywałem się na erze, gdy memy nie były komercyjne: 9gag w czasach, gdy jeszcze nie był korporacyjny, pierwsze demotywatory, fora phpBB, imageboardy, paintowe grafiki krążące po komunikatorach.
Widziałem, jak obraz piersi funkcjonował w obiegu memowym zanim wszedł tam marketing, reklama i meta-język social mediów.
To był surowy internet, bez filtrów, bez samocenzury, bez kulturki „family friendly”.

I co z tego wynika?
Że piersi funkcjonowały jako symbol jeszcze zanim pojawiły się „zasięgi”, „monetyzacja” i „regulacje platform”.
W memetyce symbol trwa nie dlatego, że jest promowany, tylko dlatego, że ludzie go powielają.
Sieć po prostu zarejestrowała coś, co istnieje w kulturze od dziesiątek tysięcy lat.

Jak piersi działają w memach – struktura, forma, powtarzalność

Większość ludzi nie rozumie, że mem nie musi być śmieszny.
Musi być powtarzalny.
Musi być możliwy do rekombinacji.
Musi mieć strukturę, którą można przerobić, uprościć albo wysadzić w absurd.

Piersi są wręcz idealne do tych zastosowań:

• mają uniwersalny kształt
• nadają się do przeróbek graficznych
• są natychmiast rozpoznawalne
• wywołują reakcję emocjonalną
• mogą pełnić funkcję żartu, symbolu, metafory lub prowokacji

Znacznie łatwiej stworzyć mema z kształtem piersi niż z czymś abstrakcyjnym.
Dlatego przetrwały wszystkie zmiany trendów: od trollface’a, przez rage comics, po współczesne absurdy TikToka.
One są „memetycznym archetypem”.

Badania: dlaczego algorytmy promują kształty piersi

To nie jest domysł ani teoria spiskowa – to czysta statystyka.
Badania z 2021 roku (Uniwersytet Stanforda, dział Computational Social Science) analizowały automatyczne modele rekomendacji w serwisach z krótkimi filmami.
Wynik był jasny:
zaokrąglone, symetryczne kształty – w tym piersi – wywoływały o 32% wyższą retencję wzroku.
To oznacza, że algorytm, który ma maksymalizować czas oglądania, samodzielnie zaczyna promować treści, gdzie te kształty się pojawiają.

Nie jest to „seksualizacja”, to efekt uboczny optymalizacji modelu matematycznego.
Algorytmy nie mają ideologii. Mają cele.

Piersi jako archetyp kulturowy – punkt wspólny wszystkich społeczeństw

Jeśli przyjrzymy się antropologii, piersi pojawiają się w sztuce od paleolitu.
Wenus z Willendorfu jest jednym z najstarszych znanych przedstawień kobiecego ciała.
W kulturach Ameryki, Indii, Afryki, w ikonografii religijnej i świeckiej – piersi są symbolem życia, obfitości, opieki, zdrowia, ale też kontroli społecznej i tabu.

Internet nie zmienił znaczenia piersi.
On tylko umożliwił ich memetyczne powielanie w niespotykanej wcześniej skali.

Czy piersi w memach znikną? Nie.

Niektórzy twierdzą, że algorytmiczna cenzura z czasem je wytnie.
Nie ma na to szans.
Mem, który przetrwał wszystkie epoki, wszystkie religie, wszystkie zmiany technologiczne, nie zniknie przez filtr na Facebooku.
Piersi są memetycznie „niezniszczalne” – ich kształt jest zbyt uniwersalny, ich znaczenie zbyt szerokie, a ich emocjonalny ładunek zbyt stały.

Krótko mówiąc:
piersi nie są tylko częścią ciała. Są jednym z najbardziej stabilnych symboli w historii przekazu wizualnego.

Podsumowanie: co wynika z tego dla kultury internetu

Jeśli chcemy rozumieć współczesną komunikację, musimy przestać udawać, że memy są tylko „śmiesznymi obrazkami”.
W rzeczywistości są nośnikami znaczeń, a piersi – chcemy czy nie – są jednym z ich najtrwalszych bloków konstrukcyjnych.
To nie jest wina internetu, tylko właściwość ludzkiej percepcji, pamięci i kultury wizualnej.

Nie muszę nikogo przekonywać.
Wystarczy przejrzeć ostatnie dwie dekady sieci.
Ten kształt jest tam zawsze.
I nie bez powodu.